Hasta Bakımının Temel Amaçları ve Temel Fonksiyonları
|
HASTA BAKIM HİZMETLERİ
Kimsesiz ve bakıma muhtaç hastaların, kaliteli bir sağlık hizmeti alabilmesi için kişisel bakımına yardımcı olan, hastane içi ve dışındaki ihtiyaçlarını karşılayan ve her türlü hastane işlemlerinde hastaya refakat eden, sosyal hizmet uzmanı ve/veya servis sorumlu hemşiresinin vereceği görevleri yürüten kişidir.
Temel Amaçları:
Temel Fonksiyonları: - Hasta bakımı ilkelerine bağlı olmak. - Hastalara saygı ve nezaketle bakım vermek. - Bakım ortamının güvenliğini sağlamak. - Hastanın ihtiyaçlarını tanımak.
- Kendisine verilen günlük cihaz ve malzeme temizliğini yapmak. - Hastaların giyinmesine yardım etmek. Kirli olanın temizliğini sağlamak. Elbisesi olmayan kimsesiz hastanın ihtiyaçlarını hemşireye bildirmek. - Hasta diyeti hakkında bilgi sahibi olması ve ihtiyaç halinde hastanın yemek yemesine yardımcı olmak. - Her öğünden önce ve sonra hastalara el-yüz bakımı yapmak. İhtiyaç halinde hijyen bakımı vermeyi teklif etmek ve gerçekleştirmek. - Hastanın yedikleri ve miktarı hakkında hemşireye bilgi vermek. - Girişimler sırasında hemşireyi asiste etmek.(aspirasyon, ölen hasta bakımı,lavman) - Hemşire planlaması ile hastaya buhar vermek. - Hemşire planlaması ile ajite, bilinç bulanıklığı olan ya da düşme riski olan hastaları gözetim altında tutmak. - Hastaya fizyoterapistin önerdiği rutin egzersizleri yaptırmak. Hastanın harekete geçmesini sağlamak. Yatak dışı egzersizler - Destekli hareketler - Desteksiz hareketler Yatak içi hareketler - Yatak içinde döndürme - Yatak içinde pozisyon verme - Yatak içinde oturtma - Hastayı giydirme - Hijyenik bakım malzemelerinin hazırlanmasını ve işlem bitiminde kaldırılmasını sağlamak. - Hemşire planlaması ile aşağıdaki işlemleri yapmak ya da yapan hastaya yardımcı olmak. El yüz bakımı yapmak / yapan hastaya yardımcı olmak. Diş fırçalamak Saç yıkamak Tırnak kesmek Banyoda yardımla vücut temizliği Perine bakımı (kateteri olmayan hastada) Göz-kulak bakımı Ayak bakımı - Hemşire ile birlikte yatak içinde hastaya vücut banyosu vermek. - Hastaların boy ve kilo ölçümlerini yaparak hemşireye bilgi vermek. - Boş yatakları hazırlamak. - İçinde hasta bulunan yatağı hemşire ile birlikte hazırlamak. - Hastanın mobilizasyonuna yardım etmek. - Hastayı birimler arası transfer etmek.(radyoloji, ameliyathane, diyaliz, anjio, v.s.) - Hastanın istenen tetkik ve numunelerini laboratuara götürmek - Hastaya uygulanacak medikal işlemlerde malzemeyi hazır bulundurmak - Hemşire ile birlikte hastaya yatak içinde pozisyon vermek. - Rutin saatlerde idrar torbasını, NG torbasını hemşire miktar ve niteliğini değerlendirdikten sonra boşaltmak. - Hastaya ördek-sürgü vermek, çıkardıklarını hemşire bilgisi dahilinde dökmek, sonraki kullanım için hazır bulundurmak. - Kirli çamaşırları çamaşırhaneye götürmek ve temiz çamaşırları getirmek. - Malzeme sayımlarında sorumlu hemşire ile birlikte sayımlara katılmak. - Günlük ya da gerektiğinde hasta odasında kullanılmayan, fazla miktarda birikmiş malzeme ve ekipmanı toplamak, depo alanına götürmek. - Günlük ve ihtiyaç halinde odalarda bulunan eldiven, izolasyon gömleği gibi malzemeler kutularını doldurmak. - Kullanılmakta olan ve olmayan cihazların temizliğini yapmak, sterilize edilecek malzemeleri sterilizasyon birimine götürüp getirmek. - Günlük olarak depoların düzeninin sağlanmasında hemşireye yardımcı olmak. - Malzemelerin toplu ve ulaşılabilir durumda olmasını sağlamak. Ortamda bulunan ancak kullanılmayan malzemeleri uzaklaştırmak ve istenilen ekipmanı getirmek. - Her şiftin başında ve sonunda her odanın genel düzenini kontrol etmek. - Hastanın durumunda değişiklik gözlendiğinde hemşireye rapor etmek. - Acil durumlarda hemşireyi bilgilendirmek. - Acil isteği olan hastanın talebini hemen ilgili personele bildirmek. - Hastanın her zaman hemşire çağrısına ulaşmasını sağlamak. - El yıkama, izolasyon/korunma vb gibi enfeksiyon kontrol programını ve ilgili dokümanları takip etmek, uygulamak, asepsi ve izolasyon kurallarına uymak. - Bölüm demirbaş ekipmanlarının ve mobilyalarının arıza halinde tamir edilebilmesi için hemşireye bilgi vermek. - Hemşire çağrı ziline cevap verecek hemşire meşgulse 3 çalışta çağrı ziline cevap vermek, hastaya kendisiyle ilgilenileceğini bildirmek ve isteği hemşireye iletmek. - Kendini hastaya tanıtmak ve hangi konularda yardımcı olabileceğini açıklamak. - Hastanın güvenliğini sağlamaya yönelik politikalara bağlı kalmak. -Hastanın her zaman mahremiyetini korumak. - Kendisine verilen görevleri zamanında ve eksiksiz yapmak. - Oryantasyon eğitimine, zorunlu veya ihtiyacı olan eğitim programlarına, aktivitelere ve çağrıldığı toplantılara katılmak. - Hastaya herhangi bir ayrım gözetmeksizin nazik, saygılı ve davranışlarına dikkat ederek yaklaşmak. Hastalara tanımlanmış yaş gruplarına özel (yenidoğan, çocuk, adelosan, yetişkin ve geriatri) yaklaşımlar ile ziyaretçiler, doktorlar ve diğer personele mesleki ve kişisel davranışlar sergilemek. - Hasta hakları ve sorumlulukları/çalışan güvenliğini bilmek ve uygulamak. - Acil durumlarda çağrıda olmak ve istenilen doğrultuda hareket etmek. - Kişisel ve mesleki gelişim için kurumun ve/veya bölümün performans geliştirme kurullarına, düzenlenen oryantasyon ve eğitim programlarına katılmak. - Çalışan, bölüm ve kurum performansının geliştirilmesi için sürekli çaba sarf etmek ve öneriler sunmak. - Kurumun imajına uygun bir mesleki görünüş sergilemek, olumlu tutum ve davranışları ile çalışma arkadaşlarına örnek olmak. - Gerek kendi bölüm çalışanları gerekse diğer bölüm çalışanları ile sürekli işbirliği içinde olmak ve ekip çalışmasına önem vermek. - Kurum kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmak ve zarar vermemek, zarar verilmesine engel olmak. - Kurumun gizlilik politikasına bağlı olmak. - Hasta güvenliği ilkelerine bağlı kalmak. - Mesai başlangıcında ve sonunda görevi devrettigi ve devraldığı personele nöbet tesliminde bulunmak, yarım kalan veya yapılacak işler hakkında bilgi vermek. - Vefat eden hastanın genel bakımı ve temizliği sonrası kefenlenmesi ve morga sevk edilmesinin sağlanması - Hastaya gerektiğinde istenilen bölgeye ( sıcak, soğuk, ılık ) uygulaması yapmak.
Sağlık Destek Personelinin alacağı iletişim eğitiminin genel amacı hastayı tanımak ve anlamak, hasta bireyin bakım gereksinimlerini saptamak, hasta bakımının amacına ulaşmasını sağlamak için, doğru ve etkili iletişim kurma becerisi geliştirmektir. Böylelikle, hastanın ihtiyaçları daha iyi anlaşılacak ve giderilecektir. Bu kapsamda verilecek eğitim konuları etkili iletişim başlığı altında toplanabilir.
İletişim genel olarak insanlar arasındaki düşünce ve duygu alışverişi olarak ele alınmakta olup; amacı, alan ve veren arasında bilgi, düşünce ve tutum ortaklığı yaratmaktır. İçeriği ne olursa olsun, bir sorunu çözmek için insanların düşünce alışverişinde bulunmaları, yani iletişim kurmaları gerekir. Bireylerin kendi günlük yaşamlarında, diğer kişilerin görüşlerine saygılı ve hoşgörülü olmayı öğrenmeleri gerekir. İnsanlar arasındaki ilişkiler, iletişim yoluyla kurulur. İnsanlar düşünce, duygu ve isteklerini sözel ve sözel olmayan çeşitli iletilerle birbirlerine duyururlar. Karşılıklı iletişim, karşılıklı etkileşime yol açar. Kendimize yöneltilen bir iletiyi tam ve yüzde yüz doğru bir biçimde anlamak, hemen hemen olanaksızdır. Aynı şekilde, bir iletiyi başkalarına tam olarak aktarmak da son derece güçtür. Böylece, iletişim çoğu kez eksik kalır, çarpıtılır ya da yanlış anlaşılır. Bu durumda kişisel ya da toplumsal düzeyde bir takım iletişim arızalarına yol açabilir İletişim sorunlarını çözmeden, doyumlu bir yaşam sürdürmek olanaksızdır. Sağlıklı bir kişiliğin yanı sıra iletişim becerilerini de geliştirmek gerekir. Ancak, iletişim bilgi ve becerinin arkasında gönül zenginliği, sevgi, anlayış ve hoşgörü yoksa her türlü iletişim becerisi yalın ve anlamsız bir alıştırmadan öteye gidemez. İlk izlenim çok önemlidir. Sadece duruşunuzla, bakışınızla, ses tonunuzla, beden dilinizle, zaten ona söyleyeceğinizi söylersiniz Sizi tanımayan bir kişi sizinle karşılaştığı andan itibaren ilk 10 saniye içerisinde, sizin hakkınızda bir izlenim edinir ve bu izlenim çoğu zaman değişmez. İnsan sosyal bir varlık olduğu için kendisine özen göstermek zorundadır. Sağlıklı görünüş için bakımlı olmalı, kişisel hijyenimize dikkat etmeliyiz. Toplumsal normlara uygun ve temiz bir şekilde giyinmeliyiz.
Etkili iletişim kişilerin birbirlerine önem vermesi, saygı duyması; kişilerin birbirini dinlemesi ve anlamaya çalışması ile olur. Etkili iletişim olabilmesi için verici ile alıcının ortak tecrübe alanının kesişmesi gerekir. Ortak tecrübe alanı ne kadar genişse iletişim o kadar etkili olur. Ekili iletişimin amacı: İletmek istediğimizi karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, isteneni elde etmek ve beklenen tepkiyi oluşturmaktır. Etkili iletişimde;
“sağlık personeli çok yüksek ya da anlaşılmayacak kadar alçak olmayan bir ses tonuyla önemli noktaları vurgulamasını bilmeli. Ses tonu karşılıklı olarak huzur ve güven vermelidir.”
“Hastanın ve sağlık personelinin karşılıklı olarak nazik, açık ve dürüst davranması yapılacak işleri kolaylaştırır. Böylece hastanın ve sağlık personelinin birbirini dinleme olasılığı artar, karşılıklı olarak bilgi daha kolay aktarılır”
Sağlık personelinin hasta ile etkili bir iletişim kurabilmesi için göz teması ve baş hareketi ile dinlediğini belli etmeli.
Geri bildirim;
Dinleme bir sanattır, gerçek dinleme konuşmaktan daha zordur, gayret ve disiplin gerektirir. Sağlık personeli-hasta iletişiminde karşılıklı etkin dinleme çok önemlidir. Etkin dinleme sayesinde teşhis ve tedavi aşamaları daha kolay aşılabilir. İyi dinleyiciler Dikkat ve ilgi ile dinler Sözlerin içeriği kadar duyguları da dinler Sabırlıdır, duygularını kontrol edebilir Etkili Dinleme; Dinleyen konuşanın söylediklerini açarak geri verir Anlamadığı şeyleri sorar Anladığından emin olmak için söyleneni kendi ifadeleri ile tekrar eder Konuşan dinleyenin ne anladığını öğrenir İYİ BİR DİNLEYİCİ OLMAK İÇİN TEMEL İLKELER Susun Konuşanı rahatlatın Dinlemek istediğinizi gösterin Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın Karşınızdaki kişiye empati gösterin Zaman tanıyın Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin Soru sorun, geribildirimde bulunun Yargılayıcı olmayın
Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Kişinin, diğerinin duygularının yoğunluğunu ve anlatımını algılama ve anlama yeteneğidir.
Sağlık çalışanları ile hasta ve hasta yakınları arasında ilişkinin nasıl kurulması gerekir? tıbbi sekreter, hemşire, sağlık destek personeli, kapıdaki güvenlik görevlisi, bir laboratuvar teknisyeni, yada bir hekim olabiliriz. Nerede olursak olalım, hangi konumda olursak olalım kapımızı çalan ve bizden bir şey istemek için, yardım almak için gelen herkese uygulamamız gereken davranış biçimi şöyledir:
Tüm bunlar doğrultusunda;
İletişim kurmakta güçlük çeken insanları uzmanlar “zor insanlar” olarak adlandırılıyor. Zor insanlar, toplumdan topluma, kişiden kişiye göre farklı olarak tanımlansa da, temelde benzer davranışlar gösteriyorlar. Tüm zor insanların inatçı, hırslı ve kaprisli oldukları görülüyor. Zor insanları 5 ana başlık altında toplamak mümkün. Agresif İnsanlar: Saldırgan davranışlar içinde bulunan bu sakin bir şekilde kendinizi ifade edin ve size yönelik saldırgan tavırlara kendinizden emin bir şekilde karşılık verin. Her Şeyi Bilenler: Bu kişilerle mücadele ederken iyi hazırlanmak gerekir. Asla meydan okumayın. Aksine yeteneklerini övün. Gerektiğinde hatalarını ortaya çıkaracak sorular sormaktan çekinmeyin. Şikâyetçiler: Karşılarındakine güvenmezler. Kendilerine olan güvenleri de çok değildir. Eksik olan özgüvenlerini saklamak için memnuniyetsiz, her şeyden ve herkesten şikâyet eden bir tavır içine girerler. Bu insanlara “Başkalarının göremediklerini görüyorsun” şeklinde onların güvenlerini arttıracak cümlelerle yaklaşın. Dinleyin ama asla tartışmaya girmeyin. Ona karşı savunmacı davranmayın. Mağdurlar: İyi dinleyin, onu anladığınızı gösterin. Soruna odaklanarak onu değişim için motive edin. Gizlice Saldıranlar: Bu insanlara karşı ne kadar geri çekilirseniz o kadar üstünüze gelmeyi severler. Geri çekilmeyin. Şakaya vurun. |
sosyal ağlarda paylaşma
